Wczorajsze rozmowy, którym przewodził wiceszef Komisji Europejskiej Günther H. Oettinger, przyniosły wreszcie przełom: po siedmiu rundach negocjacji Rosja i Ukraina porozumiały się w sprawie wartego 4,6 mld dolarów pakietu zimowego, który zagwarantuje dostawy gazu dla Ukrainy, a co za tym idzie, także dla Unii Europejskiej.
Przewodniczący Komisji José Manuel Barroso, który był obecny przy podpisaniu pakietu zimowego, powiedział przy tej okazji: „Bardzo się cieszę, że mogę ogłosić ten wielki sukces na zakończenie mojej kadencji na stanowisku szefa Komisji. Przy naszym niemałym wsparciu, Ukrainie i Rosji udało się dziś porozumieć w sprawie nierozwiązanych kwestii dotyczących długu gazowego i znaleźć tymczasowe rozwiązanie, które pozwoli na kontynuowanie dostaw przez zimę. Jestem zadowolony, że zwyciężyły polityczna odpowiedzialność, logika współpracy i zwykły ekonomiczny rozsądek.”
Wiceprzewodniczący Komisji Günther H. Oettinger, dodał: „To przełomowe porozumienie nie tylko sprawi, że Ukrainie nie zabraknie opału w środku zimy. To także ważny wkład w deeskalację konfliktu między Moskwą i Kijowem.”
Pakiet zimowy składa się z dwóch dokumentów:
- wiążącego protokołu podpisanego przez Komisję Europejską (wiceprzewodniczącego KE Oettingera), Federację Rosyjską (ministra energetyki Aleksandra Nowaka) i Ukrainę (ministra energetyki Jurija Prodana);
- aneksu do obecnego kontraktu na dostawy gazu, podpisanego przez rosyjski Gazprom (prezesa Aleksieja Millera) i ukraiński Naftohaz (prezesa Andrija Koboljewa);
Pakiet obejmuje okres od dnia dzisiejszego do końca marca 2015 r., a jego główne postanowienia dotyczą:
- zadłużenia: Ukraina spłaci dług, wyliczony na podstawie wstępnej ceny wynoszącej 268,5 USD za 1000m3, w dwóch transzach: 1,45 mld dolarów od razu, a 1,65 mld dolarów – do końca roku 2014. Oznacza to łącznie spłatę zadłużenia w wysokości 3,1 mld dolarów. Ostateczna cena gazu przyjęta do rozliczeń, i co za tym idzie ostateczna wysokość zadłużenia, zostaną ustalone w ramach toczącego się postępowania między Gazpromem a Naftohazem w Instytucie Arbitrażowym Sztokholmskiej Izby Handlowej w Sztokholmie.
- nowych dostaw: Rosja będzie dostarczać gaz na podstawie miesięcznych zaliczek uiszczanych z góry przez Ukrainę. Cena nie będzie przekraczać 385 US$ za1000m3 i będzie wyliczana zgodnie z wzorem zawartym w obecnym kontrakcie, z uwzględnieniem obniżki cła wywozowego stosowanego przez Federację Rosyjską. Ukraina może zamawiać tyle gazu, ile potrzebuje, i jest zwolniona ze stosowania zasady take-or-pay zapisanej w obecnym kontrakcie. Ukraina przewiduje zakup 4 mld metrów sześciennych gazu do końca 2014 r. za cenę 1,5 mld dolarów.
W ostatnich tygodniach Komisja Europejska współpracowała intensywnie z międzynarodowymi instytucjami finansowymi i władzami w Kijowie, aby ułatwić Ukrainie dokonanie z góry zapłaty za dostawy gazu w ciągu nadchodzącej zimy. Unijna pomoc w bezprecedensowej wysokości zostanie wypłacona na czas, zaś Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) zapewnił Ukrainę, że będzie miała do dyspozycji środki finansowe potrzebne do opłacenia dostaw. Rozmowy z międzynarodowymi instytucjami finansowymi w sprawie pomocy finansowej dla Ukrainy, w tym pomocy związanej z kwestiami gazowymi, będą kontynuowane, ale wszystkie trzy strony są przekonane, że Ukraina będzie miała niezbędne środki finansowe.
